Nederlanders wensen duurzame uitvaart

Er wordt steeds meer biologisch gegeten, elektrisch gereden en gebruik gemaakt van zonnepanelen. Ofwel, een duurzaam, milieubewust leven is aan de orde van de dag. Niet heel gek dat mensen dan ook zo herinnerd willen worden. Wat mogelijk nog niet bij iedereen bekend is, is dat een duurzame uitvaart een optie is.

Sterker nog; 17 procent van de Nederlanders geeft aan bewust voor een duurzame uitvaart te gaan kiezen. Dat blijkt uit onderzoek van Uitvaartverzekering.nl.

Wij hebben 644 mensen tussen de 35 en 65 jaar gevraagd of zij bij hun overlijden bewust zouden kiezen voor één of meer duurzame elementen tijdens de uitvaartplechtigheid. Voorbeelden hiervan zijn een milieuvriendelijke kist, een biologisch afbreekbare urn of een natuurbegraafplaats.

En wat blijkt: bijna een vijfde van de Nederlanders kiest bewust voor tenminste één duurzaam onderdeel. 14 procent kiest zelfs voor tenminste twee elementen die bijdragen aan een groene uitvaart. Het overige deel (83 procent) heeft geen voorkeur of laat deze keuze over aan de nabestaanden.

Duurzame keuzes

Een duurzame of groene uitvaart bestaat uit één of meer van de volgende onderdelen:

Milieuvriendelijke kist
‘Groene’ rouwstoet
Biologisch afbreekbare urn
Natuurbegraafplaats met organisch grafmonument
Natuurlijk, duurzaam opbaren

1. Milieuvriendelijke grafkist

Een uitvaartkist die met behulp van milieuvriendelijke materialen is gemaakt, wordt het meest gekozen (door 71% van de Nederlanders), zo blijkt uit het onderzoek.

Voor crematies zijn dit kisten die zijn gemaakt van:

Een snelgroeiende houtsoort met een FSC (of gelijkwaardig) keurmerk, bijvoorbeeld van de populier. Deze boom groeit relatief snel en is daarom vriendelijker voor het milieu.
Voor de binnenkant: hennep, bamboe of biologisch katoen.

Een ander belangrijk aspect van een duurzame kist is dat deze niet bewerkt is door middel van lak of lijm. Ook hebben de meeste ‘groene’ kisten geen verbindingsmaterialen of ornamenten. Kortom, de milieubelasting is lager en er komen geen schadelijke stoffen vrij bij de verbranding van de kist.

Voor een begrafenis wordt vaak een ander type groene grafkist gebruikt, namelijk een van wilgentenen, bananenblad of pandanus. Deze materialen zijn biologisch afbreekbaar en hebben daarom geen negatieve invloed op de bodem.

Een begrafenisverzekering kan de kosten van een milieuvriendelijke grafkist vergoeden. Het is dan wel belangrijk om te kiezen voor een kapitaal- of sommenverzekering, want dan mag de begunstigde altijd zelf kiezen waar de uitkering van de uitvaartverzekeraar voor wordt gebruikt.

2. Groene rouwstoet

Recent onderzoek van de TU Delft toont aan dat de rouwstoet nog altijd de grootste vervuiler is bij een uitvaart. Zeker als er veel genodigden zijn en de afstanden tussen de plechtigheden groot.

Van alle duurzame opties wordt een groene rouwstoet in 38 procent van de gevallen gekozen.

Maar wat is een groene rouwstoet eigenlijk?

Een groene rouwstoet is een rouwstoet met zo min mogelijk kilometers per auto. Dit kan bijvoorbeeld worden bereikt door de opbaring, plechtigheid en condoleance op één plek te laten plaatsvinden.

Andere, minder voor de hand liggende opties zijn:

Gebruik van een uitvaartbus, waarin de overledene én alle nabestaanden in meerijden.
Gebruik van milieuvriendelijke vervoersmiddelen, zoals een loopkoets, fiets, platte kar of elektrische auto. Ook het openbaar vervoer is een optie.

3. Biologisch afbreekbare urn

26 procent van de mensen die een duurzame uitvaart prefereren, kiezen (onder andere) voor een duurzame urn.

Sierurnen worden vaak gemaakt van glas of bewerkt metaal. Bij de winning van de benodigde grondstoffen en de productie van de urn komt veel CO2 vrij. Ook urnen van natuursteen zijn niet milieuvriendelijk, omdat er veel energie nodig is om de grondstoffen te winnen.

Veel urnen worden bovendien in de grond begraven wat zorgt voor een extra milieubelasting doordat het materiaal het bodemleven verstoord.

De duurzame keuze is dus een urn die op een duurzame wijze wordt gemaakt en het liefst van een ecologisch of plantaardig materiaal, bijvoorbeeld:

Een plantenextract (zout, hars en aarde)
Een organisch granulaat
Door lucht gedroogde klei
Ongelakt hout

Deze urnen kunnen zonder problemen in de grond begraven worden, aangezien de materialen langzaam afbreken en worden opgenomen.

4. Natuurbegraafplaats met organisch grafmonument

Van de Nederlanders die een duurzame uitvaart wensen kiest 23 procent voor een begrafenis in de natuur. Verspreid over heel Nederland zijn meerdere natuurbegraafplaatsen te vinden. Deze verschillen sterk met een normale begraafplaats:

Geen strakke rijen van graven, maar verspreiding van graven los over een groter gebied
Geen grote grafmonumenten, maar een kleine gedenksteen, beeldje of een organisch grafmonument
Geen belasting van de bodem; natuur krijgt vrij spel (alle graven zijn biologisch afbreekbaar)
Graven hoeven niet geruimd te worden

De directe milieubelasting van een natuurbegraafplaats is nihil. Sterker nog, doordat de overblijfselen zich vermengen met de grond kan dit zelfs de vruchtbaarheid ten goede komen.

5. Natuurlijk opbaren

Tot slot kiest 11 procent van de respondenten voor opbaren op een milieuvriendelijke wijze. Traditioneel opbaren gebeurt door middel van elektrische koeling. Deze systemen verbruiken relatief veel energie en belasten daarmee het milieu. Duurzaam opbaren kan met behulp van graszoden die bij de kist en/of in het bed worden geplaatst. Deze zoden worden regelmatig besproeid met een oplossing van een vloeibaar mineraal en een etherische olie. Dit zorgt ervoor dat warmte uit de omgeving wordt ontrokken en de temperatuur daalt waardoor het lichaam langer geconserveerd kan worden. Het vocht in de ruimte verdampt wat zorgt voor een fris en koel microklimaat.

Bespreek met uw uitvaartverzorger of uitvaartverzekeraar of een natuurlijk opbaren tot de opties behoort.

Overige duurzame opties

Overige elementen die kunnen bijdragen aan een duurzamere uitvaart zijn:

Een digitale rouwkaart
Een online condoleanceregister
Biologisch afbreekbare kleding voor de overledene
Catering met lokaal, biologisch eten (en geen vlees)
Geen bloemen of bloemen uit het seizoen

Deze elementen zijn niet meegenomen in het onderzoek, omdat de milieuwinst die behaald kan worden relatief beperkt is.