Taken bij de uitvaart
Moslims hebben een andere opvatting over leven en dood: Allah geeft het leven en neemt het leven. Verder geloven islamieten in wederopstanding waarbij de dood een overgang is naar het eeuwige leven. Bij een islamitische begrafenis is dit een belangrijk principe.
TIP
Met een islamitische uitvaartverzekering kun je de kosten van een islamitische begrafenis verzekeren.
Check hier de meest voordelige verzekeraars
Als een moslim overlijdt, is het verplicht om een aantal taken uit te voeren:
Kort na het overlijden
- Ogen sluiten van de overledene
- Gewrichten masseren, zodat deze niet te stijf worden
- Iets op de buik leggen, zodat deze niet uitzet
- Een kleed over het lichaam trekken dat het hele lichaam bedekt
Uitvaartrituelen en tradities
- Ritueel wassen van het lichaam
- Het lichaam in doeken wikkelen
- Het dodengebed uitvoeren
- Het lichaam begraven
- Rouwen
Ritueel wassen
Volgens moslimtraditie is een rituele bewassing van het lichaam erg belangrijk. In de koran staat namelijk dat al het gestorvene onrein is. Het lichaam wordt na overlijden daarom driemaal gewassen in een speciale ruimte bij een uitvaartcentrum of in een moskee. Zowel vrienden als familie zijn hierbij betrokken. Wel zijn er specifieke regels voor de bewassing:
- Deelnemers moeten zich reinigen, voorafgaand aan en aan het einde van het ritueel.
- De wassing wordt uitgevoerd door hetzelfde geslacht. Voor jonge kinderen gelden uitzonderingen.
- De overledene wordt drie maal gewassen: één keer met lauw water, één keer met water met olijfblad en nog een laatste keer met water en kamfer.
Soms wordt er zeep of parfum gebruikt. Het is dan belangrijk dat er geen alcohol in zit.
Na de rituele wassing wordt het lichaam in een witte, stoffen doek gewikkeld, ook wel bekend als een kafan (dodenkleed). Vervolgens wordt de kafan aan de boven- en onderkant gesloten met knopen.
Dodengebed
Na de rituele wassing vindt er een speciaal dodengebed (Djanazah-gebed) plaats. Vaak zijn hier veel mensen bij aanwezig. Verder gelden de volgende regels/gebruiken:
- Het gebed is uitsluitend voor moslims
- Deelnemers zijn in een staat van reinheid (wudhu)
- Het dodengebed wordt meestal verricht door een imam of door de zoon van de overledene.
- Het gebed duurt enkele minuten
Islamitische begrafenis
Voor moslims is het belangrijk dat de overledene zo snel mogelijk wordt begraven. Het liefst nog vóór de eerstvolgende zonsondergang of binnen 24 uur na de dood. Volgens het geloof lijdt een dode namelijk zolang hij/zij niet begraven is, omdat het lichaam zich nog onder de levenden bevindt. In Nederland geldt echter dat er minimaal 36 uur moet zitten tussen het overlijden en de begrafenis. Tegenwoordig kan hier een ontheffing voor worden aangevraagd bij de gemeente (via de burgemeester).
Voor de begrafenis wordt verder meestal geen kist gebruikt, maar enkel een afdakje boven het hoofd van steen of houten planken. Dit zorgt ervoor dat het gezicht niet direct met aarde wordt bedekt. Vervolgens wordt het graf drie keer met twee handen vol water besproeid . Tot slot wordt het graf gesloten met aarde/zand.
Een moslim wordt normaliter nooit met iemand anders begraven.
Begrafenis in het land van herkomst
Moslims kiezen er in veel gevallen voor om de uitvaart in het land van herkomst te laten plaatsvinden, bijvoorbeeld Turkije of Marokko. Dit komt omdat graven in Islamitische landen nooit worden geruimd. In Nederland is de regel dat het graf na 10 of 20 jaar wordt geruimd.
Het overbrengen van de overledene (repatriëring) naar het land van herkomst is een vrij kostbare aangelegenheid. Houdt hier rekening mee bij het afsluiten van een uitvaartverzekering.
De ambassade kan u helpen bij de repatriëring.
Begrafenis in Nederland
Ook in Nederland is het mogelijk om een islamitische uitvaart te regelen. Sterker nog, het aantal moslimbegrafenissen neemt toe. Vooral in de grote steden, Amsterdam, Rotterdam en Den Haag zijn voldoende mogelijkheden om een islamitische begrafenis te organiseren.
Er zijn diverse (islamitische) uitvaartverzorgers die perfect op de hoogte zijn van de voorschriften en rituelen die horen bij een islamitische uitvaart. Daarbij kan ook rekening worden gehouden met een bepaalde stroming binnen het islamitische geloof. Bovendien kan er een eeuwige grafrust op een aantal begraafplaatsen in Nederland worden gegarandeerd. Hier staat wel een betaling tegenover (meestal rond de 5.000 euro).
Condoleance en rouw
Na de uitvaart gaan de genodigden van de begrafenis naar het huis van de overledene om de nabestaanden te steunen. Het is voor moslims gebruikelijk om drie dagen te rouwen. Gedurende deze dagen kunnen de nabestaanden gecondoleerd en getroost worden. In sommige tradities en culturen wordt de rouwperiode uitgebreid naar 40 dagen. Dit kan ook een persoonlijke reden hebben. Voor de dood van een echtgenoot mag een weduwe vier maanden en tien dagen rouwen.
Kenmerkend voor de rouwperiode is dat het wordt gerelativeerd: Allah neemt het leven en geeft het leven. Verdriet hebben mag, maar niet luidruchtig. Reden hiervoor is dat de overledene alles meekrijgt en daar mogelijk weer verdriet van heeft.
Uitvaartverzekering voor moslims
Een uitvaartverzekering voor moslims dekt ook kosten die bij een Nederlandse uitvaart meestal niet voorkomen, zoals:
- Islamitische begrafenisrituelen, zoals een rituele wassing
- Eeuwige grafrust
- Luchttransport van het lichaam naar het land van herkomst
- Vliegtickets voor de nabestaanden
Met een islamitische uitvaartverzekering worden dergelijke kosten vergoed. Bij een kapitaalverzekering zijn uw nabestaanden in ieder geval vrij om zelf te bepalen waar de uitkering aan wordt besteed, zodat aan alle islamitische uitvaartwensen kan worden voldaan.
Bronnen
Voor het samenstellen van dit dossier zijn diverse bronnen geraadpleegd:
- Yarden
- Monuta
- Meride
- Lassurance