Uitvaartzaken

Afleggen van de overledene

Bij een overlijden dient de overleden persoon verzorgd te worden voor de allerlaatste keer. Dit noemt men ook wel het afleggen van de overledene. Hier komen verschillende acties bij kijken, zoals het lichaam ontdoen van kleding en sieraden, reinigen van het lichaam en het verzorgen van het lichaam (knippen van haren en nagels).

Lees verder

Wat is het doel van afleggen?

Het afleggen heeft als doel om de overledene op een respectvolle manier zorg te geven volgens de visie van de nabestaanden of als onderdeel van een religie. Daarmee wordt de nabestaanden een voorspoedige start van het rouwproces gegeven.

Wanneer mag het afleggen gebeuren?

Wettelijk mag het afleggen pas gebeuren als een dienstdoende arts heeft vastgesteld dat er sprake is van een natuurlijk overlijden. Is dit niet het geval? Dan zou het afleggen van het lichaam verder onderzoek naar de doodsoorzaak ernstig kunnen belemmeren. Pas na een officiële doodverklaring mag het lichaam verzorgd worden.

Belangrijk:

Indien er sprake is van natuurlijk overlijden en dit is vastgesteld, zal het lichaam ter beschikking worden gesteld aan de nabestaanden.

Wie mag het lichaam afleggen?

In principe mag (met toestemming van de nabestaanden) iedereen het lichaam afleggen. In de meeste gevallen wordt dit echter gedaan door twee medewerkers van het mortuarium, de uitvaartverzorger of door verpleegkundigen in het ziekenhuis.

Protocol

Het verzorgen van de overledene gebeurt volgens een bepaald protocol, omdat de kans op fouten zo minimaal is. Het protocol ziet er samengevat als volgt uit:

  1. Afname van sieraden en andere accessoires en hulpmiddelen (indien wenselijk), zoals een infuus, katheter, stoma of pacemaker
  2. Ontkleden
  3. Wassen (haren en lichaam)
  4. Haarverzorging
  5. Nagelverzorging
  6. Afplakken van wonden of restauratie van wonden
  7. Aandoen van incontinentiemateriaal
  8. Kleden van de overledene
  9. Verzorging van het uiterlijk, bijvoorbeeld met make-up
  10. Sieraden toevoegen (indien wenselijk)
  11. Camoufleren van bepaalde zaken (indien wenselijk)
  12. Sluiten van mond en ogen
  13. Voorkomen van geurvorming
  14. Balseming
  15. Koeling en conservering

Afhankelijk van de (geloofs)overtuiging van de overledene en nabestaanden kan van dit protocol worden afgeweken. Ook bij orgaandonatie of bij ter beschikkingstelling van het lichaam aan de wetenschap wordt afgeweken van het protocol.

Meer informatie over het protocol bij het afleggen van een overledene vindt u hier.